Het Zeekadetkorps Nederland is opgericht in 1955.

Het eerste zeekadetkorps werd in 1950 in Gouda opgericht door een samenwerking van de Koninklijke Marine (KM), de Koninklijke Vereniging van Nederlandse reders (KVNR) en het Ministerie van Verkeer en Waterstaat (VWS). 

Als blauwdruk voor de Nederlandse organisatie stond het Engelse Sea Cadet Corps model, een jeugd branche van het Engelse Ministerie van Defensie. Met het oog op de Nederlandse houding ten aanzien van alles wat neigde naar militair heeft het organiserend gezelschap gekozen voor een stichtingsvorm los van de Koninklijke Marine.

De keuze van onderscheiding door de kleding lag voor de hand: het uniform zoals dat door de KM werd gedragen met aanpassingen op de uitmonsteringen om verwarring te voorkomen. Aan deze uniformen was ook makkelijk te komen door de inbreng van de KM in de organisatie. In de jaren vijftig was overigens ook de koopvaardij getooid in uniformen.

Ook het marine en koopvaardij jargon wordt bij de korpsen nog steeds onderhouden.

De structuur van het korps was zoveel mogelijk geënt op nabootsen van een scheepsomgeving hoewel de eerste korpsen vaak tijdelijk waren gehuisvest in schuren en clubhuizen tot een afgedankt vaartuig kon worden verkregen. Daarna werd huisvesting gevonden in afgedankte marineschepen die niet meer konden varen.

Pas eind jaren 80 is de huisvesting overgegaan naar schepen die nog in staat waren tot varen. Hierbij heeft de sanering van de binnenvaart op grond van Europese regelgeving een stimulans geboden voor de sector schepen af te stoten en voor onze vereniging om tegen een redelijke prijs een varend schip uit de binnenvaart over te nemen en om te bouwen. Rond deze tijd heeft ook de Koninklijke Marine haar verbod opgeheven om met afgedankt materieel te varen.

De vereniging Zeekadetkorps Nederland kent statuten en een huishoudelijk reglement dat is goedgekeurd door de Algemene Raad. De Algemene Raad is het bestuursorgaan waarin het Hoofdbestuur van ZKKNL en de voorzitters van de stichtingen twee maal per jaar afstemming houden over allerhande zaken die de korpsen betreffen en zaken die overkoepelend zijn geregeld zoals verzekeringen.

De Stichting ZKKNL is aangesloten bij het International Sea Cadet Association (ISCA). In dit forum zijn 21 landen vertegenwoordigd die een gelijksoortige zeekadetkorps hebben. De doelstellingen van ISCA zijn:

  • Bevorderen van internationaal en intercultureel begrip, goodwill en vriendschap onder jongeren die geïnteresseerd zijn in nautische activiteiten;
  • Bevordering van de uitwisseling van zeekadetten tussen aangesloten organisaties;
  • Een forum bieden voor de uitwisseling van informatie en best practices met lid organisaties over jongerenuitwisselingen;
  • Wereldwijd de vorming van organisaties aanmoedigen die gebaseerd zijn op het concept van zeekadetten, hun toetreding tot de ISCA bevorderen en zich verzetten tegen lidmaatschap door militante of politiek gemotiveerde groepen;
  • Lid organisaties voorzien van niet-monetaire steun voor fondsenwerving voor activiteiten die verband houden met jongerenuitwisseling;
  • Een platform bieden van waaruit het imago en de ethos van de internationale zeekadettenbeweging wereldwijd kunnen worden gepromoot.